To co widzimy, nie jest do końca tym, co rzeczywiście znajduje się przed nami. Nasz mózg w łatwy sposób można oszukać, a jednym ze sposobów na to jest perspektywa. Sposób, w jaki nasz wzrok odbiera obraz, a mózg go przetwarza, stwarza pewną charakterystykę naszego pola widzenia. Pole widzenia to rozchodzący się stożkowo obszar przed naszymi oczyma. Im dalej od nas, tym większe obiekty jesteśmy w stanie zobaczyć. Możemy się jednak oszukać, stosując pewne sztuczki. Jedną z nich jest właśnie zagięcie obiektu przed naszymi oczami. Jeżeli boku takiego obiektu, w tym przypadku będziemy mówić o ekranach, zegną się w naszą stronę po bokach, stworzy to wrażenie nie tylko patrzenia na większy obiekt, ale i zmniejszy wady związane z obserwacją obrazu pod większym kątem. W czasach ekranów kineskopowych nie było jednak możliwości, by myśleć o ich zaginaniu. Na przeszkodzie stała sama technologia, która sprawiła, że już płaski wyświetlacz był ogromnym krokiem naprzód. Dopiero w przypadku paneli LCD możliwe było ich zginanie, co początkowo prowadziło do raczej marnych skutków. Pierwsze próby wyginania paneli LCD były bowiem wykonywane po ich wyprodukowaniu w płaskiej formie. Prowadziło to do wielu wypaczeń w samych matrycach, łącznie z pojawieniem się plam o różnych kolorach i jasności. Dopiero zaprezentowana przez Samsunga technologia produkcji zakrzywionych matryc, a nie zakrzywiania tych, które wyprodukowano jako płaskie, przyniosła rewelacyjne rezultaty. I chociaż nie minęło wcale tak wiele czasu, rozwój technologii pchnął zakrzywione ekrany do momentu, w którym prezentowane są konstrukcje o niezwykłych parametrach w rozsądnych cenach. Skąd się wzięły zakrzywione monitory? Skąd jednak wzięły się zakrzywione monitory? O perspektywie już wspominaliśmy. Wiedzieli o niej nawet Starożytni Grecy, co widać na przykładzie Panteonu, jednej z najsłynniejszej budowli starożytnego świata. Gdybyśmy stanęli jej naprzeciw, będzie nam się wydawało, że jest idealnie równa, a nawet… równiejsza od innych budowli. To właśnie sprytnie stworzone za pomocą perspektywy złudzenie. I tak podstawa kolumn i schody są nieco wypukłe, by z daleka dawać złudzenie całkowicie płaskich. Same kolumny też są lekko nachylone. Wszystko to sprawia, że z pewnej odległości Partenon zdaje się wyglądać po prostu idealnie. Ten sam zamysł przyświecał pierwszym zakrzywionym ekranom, z którymi eksperymentowano jeszcze w dość młodych latach kina. Pierwsze zakrzywione ekrany w salach kinowych zaczęły pojawiać się jeszcze w latach 50., gdy wraz z filmami w proporcjach 23:9 CinemaScoper, pojawiły się problemy ze zniekształceniami wyświetlanego przez projektor obrazu na bokach. Wraz z upowszechnianiem się dużych telewizorów LCD w domach, pojawiła się koncepcja wykorzystania zakrzywienia do maksymalizacji doznań filmowych. I chociaż zaprezentowany w 2013 roku przez Samsunga zakrzywiony ekran był prawdziwą rewolucją, to technologia ta znalazła uznanie przede wszystkim na rynku monitorów, gdzie cieszy się uznaniem do dziś. Co wybrać? Stojąc przed dylematem, jaki nowoczesny zakrzywiony monitor wybrać, najlepiej zastanowić się nad tym, czy wolimy jeden ultrapanoramiczny monitor 32:9, czy może jeden, dwa, albo trzy mniejsze. To drugie rozwiązanie jest bardziej elastyczne, bo pozwala nam zakupić najpierw jeden, a później dobierać kolejne. To pierwsze - w zasadzie od razu rozwiązuje problem z miejscem na ekranie. Foto: Samsung Niezależnie od decyzji, najlepsze rozwiązania przynoszą monitory 1000R, które spełniają swoje funkcje z optymalnej odległości. O ile jednak w przypadku modelu 32:9, będziemy musieli jeszcze poczekać do premiery Samsung G9 Odyssey, tak już teraz możemy zamówić Samsunga T55 o proporcjach 16:9, w trzech różnych rozmiarach (23,6”, 27” oraz 31,5”) i z najlepszym na rynku zakrzywieniem właśnie 1000R. Jednak nie tylko to stanowi o sile tego egzemplarza - komplet złączy, od HDMI po DisplayPort, wyjście na słuchawki i dwa wbudowane głośniki (poza najmniejszą wersją) to tylko początek. Dalej mamy jeszcze AMD FreeSync i odświeżanie 75 herców, co na pewno docenią fani dynamicznych gier. A skoro już tak wiele mówi się o wygodzie dla oczu przy zakrzywionych ekranach, to dodatkowym bonusem są systemy Flicker Free i redukcja światła niebieskiego. Nie bez znaczenie jest oczywiście sam design, ale podobno o gustach się nie dyskutuje, więc akurat to już musicie ocenić sami. Stopień zakrzywienia - krzywizna krzywiźnie nierówna Przeglądając oferty zakrzywionych monitorów, ale też telewizorów, można spotkać się z różnymi oznaczeniami zakrzywienia. To określane jest liczbą zakończoną literą “R”, np. 3000R, 1800R, czy 1500R. Najnowsze monitory Samsunga, jak chociażby występujące w różnej wielkości modele T55 (o nich więcej za chwilę), idą jeszcze dalej, oferując rekordowe jak do tej pory zakrzywienie 1000R. Foto: Samsung Co to w ogóle oznacza? R to oznaczenie promienia okręgu, a liczba oznacza długość tego promienia w milimetrach. I tak matryca o zakrzywieniu 1800R wpisuje się w wycinek koła o promieniu 1,8 metra. Oznacza to, że jeżeli w odległości 1,8 metra od nas zaczniemy układać monitory 1800R, zbudujemy idealny okrąg wokół nas. Dla zakrzywienia 1000R, nasza odległość od monitora mogłaby już wynieść zaledwie metr, a ekrany wokół stworzyłyby okrąg o średnicy dwóch metrów i łącznym obwodzie 6,28 metra. Wynika z tego, że im mniejsza liczba w wartości zakrzywienia, tym jest ono większe i pozwala na stworzenie prawdziwie sferycznego zestawu monitorów z mniejszej odległości. Samsung w tym przypadku pokazał, że kolejne granice wciąż można przekraczać. Obraz i dźwięk dopasowany do Ciebie No dobra, trzeba jednak przejść do rzeczy najważniejszej, czyli odpowiedzi na pytanie “po co?”. Pierwsza sprawa, wynikająca z tego, o czym pisaliśmy już nieco wcześniej, to dopasowanie do krzywizny oczu jednego widza, który siedzi na środku danego zakrzywionego monitora, czy też systemu kilku takich monitorów (o czym za chwilę). W związku z tym nie tylko treści peryferyjne są dla nas wyraźniejsze, ale też - z perspektywy użytkownika - monitor z zakrzywionym ekranem wydaje się nieco większy. Samsung, wypuszczając do sprzedaży w 2015 roku pierwsze zakrzywione matryce do monitorów, musiał zdawać sobie jednak sprawę z jeszcze jednej przewagi takich konstrukcji nad klasycznymi ekranami - mniejszych przekłamań w kolorach, uzależnionych od kątów widzenia. Każda matryca, niezależnie czy tania, czy z najwyższej półki, nie jest w stanie zaoferować jednakowego obrazu, niezależnie od kąta, pod jakim na niego patrzymy. Im bardziej zbliżamy się do 180 stopni, tym kolory tracą na swojej jakości, uzyskując najlepszy rezultat, gdy na ekran patrzymy na wprost, pod kątem prostym. Foto: Samsung W klasycznych “płaskich” ekranach pole, gdzie kolory są odwzorowane maksymalnie dokładnie, znajduje się tylko naprzeciw naszych oczu. Obszary zarówno po jednej, jak i drugiej stronie, są już do nas ustawione pod kątem. Zakrzywienie ekranu niweluje ten problem. W sytuacji idealnej, gdy zakrzywienie jest odpowiednio duże, a użytkownik znajduje się w jego centralnym punkcie, każdy fragment monitora będzie zwrócony do niego pod kątem maksymalnie zbliżonym do 90 stopni. Z tych samych powodów, najlepsze monitory z zakrzywionym ekranem wykorzystują panele VA. W przeciwieństwie do IPS, ciekłe kryształy w matrycach VA są ułożone wertykalnie i przy zagięciu matrycy “nakładają się” na siebie, nie pozostawiając miejsc z aberracjami i innymi kolorami. W przypadku IPS, zakrzywienia mogą skutkować “plamami” innej jasności i kontrastu w różnych miejscach obrazu. Zakrzywienie powoduje także lepszy odbiór dźwięków, zwłaszcza w monitorach, w których głośniki umieszczone zostały na skrajnych końcach obudowy. Sprawia to, że dźwięki stereo dopływają do użytkownika w sposób bardzo naturalny i pozwalają jeszcze mocniej zanurzyć się w świecie widocznym na naszym komputerze. Otocz się monitorami w pracy i zabawie Ale po co ograniczać się do jednego monitora? Dawno już minęły czasy, gdy sztywnym standardem na biurkach - tak w domu, jak i pracy - był jeden ekran. I chociaż w momencie przejścia z monstrualnych rozmiarów (głównie w głąb, niż wszerz) i niezwykle ciężkich kineskopów, spotkała nas też transformacja z proporcji 4:3 na 16:9, tym samym dając nieco więcej miejsca na ekranie, szybko okazało się, że i to jest dla wielu za mało. Foto: Samsung Wraz ze wzrostem mocy obliczeniowej komputerów, okazało się, że nasze maszyny stać na uruchamianie więcej, niż jednej instancji przeglądarki, arkuszów kalkulacyjnych, dokumentów tekstowych, a nawet profesjonalnych programów graficznych, czy kompilatorów. Niezależnie więc, czy mowa o księgowych, maklerach, grafikach, producentach muzycznych, czy montażystach, dodatkowy monitor oznaczał dodatkową przestrzeń roboczą. Oczywiście, im więcej jej było, tym jej skrajne obszary były nie tylko dalej od nas, ale też odbieraliśmy je jako coraz bardziej zniekształcone. Zakrzywione monitory, zwłaszcza o dużym stopniu zakrzywienia, pozwalają zniwelować te wady. Nie można też zapomnieć o graczach. Oni również jako jedni z pierwszych konstruowali panoramiczne zestawy złożone z kilku monitorów, przeznaczone początkowo głównie dla symulatorów lotniczych i wyścigowych. Jeden monitor z przodu, dwa po bokach, ustawione pod kątem, dawały złudzenie przebywania w kokpicie. Dopiero jednak za sprawą Samsunga i ich innowacyjnych matryc, jesteśmy w stanie odtworzyć w pełni immersyjne środowisko gry, za sprawą naturalnego dla naszych oczu obrazu wpisanego w otaczający widza okrąg. Jeden, by wszystko widzieć? Czasami jednak nie potrzeba kilku monitorów, by osiągnąć tak imponującą przestrzeń użytkową. Na rynku znajdziemy ekrany o proporcjach 32:9, a więc odpowiadających dwóm “standardowym” ekranom 16:9, ustawionym obok siebie. Największą przewagą takiego ekranu jest tu oczywiście brak ramek na styku pośrodku, a dodatkowo nie musimy kalibrować kilku ekranów. Taki jeden ultrapanoramiczny monitor podłączymy do komputera jednym kablem i dopasujemy kolory, jak i kontrast dla całej powierzchni użytkowej, bez zauważenia różnic. Foto: Samsung W tym momencie w sklepach dostępne są modele 32:9 z zakrzywieniem 1800R, ale już Samsung zapowiedział, a niedługo wypuści do sprzedaży model G9 Odyssey o zakrzywieniu 1000R. Nie da się nie zawiesić oka, patrząc na taką konstrukcję z góry. Jeszcze do niedawna uznalibyśmy to za science-fiction. Dla kogo zakrzywiony ekran? Patrząc na powyższe rozważania, trudno byłoby odpowiedzieć na pytanie “komu można by NIE polecić zakrzywionego ekranu?”. Wygięte matryce oferują obraz znacznie bardziej naturalny w odbiorze i miły dla naszych oczu. Sprawiają, że - niezależnie, czy korzystamy z jednego, czy więcej ekranów - obraz na samych krańcach nie jest zniekształcony, a kolory są maksymalnie zbliżone do perfekcji. Jakie są wady takich rozwiązań? Jeszcze niedawno można byłoby wymienić cenę, ale dziś zakrzywione monitory możemy dostać nie tylko za ponad 2000, czy 1000 złotych, ale nawet za kilkaset złotych. Pozostaje więc tylko jedna kwestia - zagięte ekrany zakrzywiają się wokół jednego punktu. Jeżeli więc na ekran będzie chciało patrzeć kilka osób, tylko dla jednej obraz będzie optymalny. Pozostaje pytanie, jak często z komputera korzystamy całą rodziną jednocześnie i jak bardzo jest nam wtedy potrzebny całkowicie optymalny obraz?